Lịsh sử Điện ảnh & poster ĐA

by Sweet_Ice 25/12/2007, 9:37 am

Điện ảnh ngày nay được xem như là một ngành công nghiệp không khói. Hằng năm, điện ảnh đem lại một lợi nhuận kết xù , tính được bằng tỉ USD. Điện ảnh cũng có ảnh hưởng quan trọng đến văn hóa , đời sống xã hội loài người. Cùng phát triển song hành với điện ảnh chính là các poster , vì vậy thật thiếu sót khi chỉ nói về điện ảnh. Chúng ta hãy đi ngược thời gian , về những năm cuối thế kỷ 19 để tìm hiểu sự ra đời của điện ảnh và poster điện ảnh.

CÁC PHÁT MINH KHOA HỌC THÚC ĐẨY ĐIỆN ẢNH RA ĐỜI
Bắt đầu từ giữa thế kỷ 19 , nhiều phát minh đã ra đời với những thiết bị có thể làm cho hình ảnh chuyển động. Năm 1832 , nhà khoa học người Bỉ , Joseph Plateur , phát minh ra thiết bị gọi là phenakistoscope. Thiết bị này gồm 2 dĩa đặt cách nhau vài inches trên một cái trục . Plateur đặt các bức tranh vẽ người hoặc vật trên cạnh của một đĩa , trên đĩa kia , ông khoét 1 khe. Khi 2 chiếc đĩa chuyển động cùng một vận tốc , hình ảnh xuất hiện liên tục và “chuyển động” đi vào tầm nhìn của khe.

Với sự giúp đỡ của phim cellulose trong suốt do Hannibal W.Goodwin phát minh và các thiết bị nhiếp ảnh do George Eastman chế tạo , hai nhà khoa học người Mỹ là Thomas Edison và William Dickson bắt đầu cùng nhau thực hiện dự án của họ , thiết bị kinetoscope .Kinetoscope hay còn gọi là kinescope (máy hoạt ảnh) là một cái hộp với một đoạn phim dài 50 feets được cuộn trên một cái trục. Khi nhìn qua cái lỗ nhỏ và quay tay cầm ở ngoài , làm cho trục bên trong quay , tạo nên một hình ảnh chuyển động.

Năm 1894 , Edison khai trương một phòng Kinetoscope ở New York. Trong phòng gồm 2 dãy máy Kinetoscope hoạt động bằng tiền xu. Người ta có thể bỏ tiền xu vào trong máy để xem 1 đoạn hình ảnh chuyển động ngắn khoảng 2 phút.

TỪ NHỮNG BUỔI TRÌNH CHIẾU ĐẦU TIÊN ...
Trong khi người Mỹ đang thỏa thê thưởng thức những hình ảnh chuyển động kỳ lạ thì tại Pháp , hai anh em Auguste và Louis Lumière bắt tay vào phát minh dự án của họ. Ngày 13 tháng 2 năm 1895 , Auguste và Louis đăng ký bằng phát minh cho thiết bị chiếu đầu tiên và đến ngày 28 tháng 3 năm 1895 , bộ phim đầu tiên mang tên Giờ ăn trưa ở xí nghiệp diêm được trình chiếu cho Hội đồng phát triển công nghiệp Pháp. Ngày 28 tháng 12 năm 1895 , tại Salon Indien của Grand Café (14 Boulevard des Capuchines) , anh em nhà Lumière đã chiếu giới thiệu một đoạn phim ngắn trước công chúng . Phim có tựa là Tàu vào ga (L’arrivée d’un train en gare) , miêu tả cảnh một đoàn tàu vừa đến nhà ga. Sau đó , phim ảnh bắt đầu xuất hiện tại nhiều thành phố lớn của Châu Âu.

Quay trở lại Mỹ, lúc này Edison tiếp tục làm việc với phát minh kinetoscope của mình. Sau khi phát triển thiết bị kinetoscope để thiết bị này có khả năng chiếu hình ảnh , tại Koster and Bial‘s Music Hall – New York , ngày 23 tháng 4 năm 1896 , Edison đã ra mắt công chúng chiếc máy có khả năng chiếu các hình ảnh lên một màn ảnh. Đoạn phim ngắn là cảnh một vũ công đang trình diễn , một cảnh đấu quyền anh và cảnh sóng biển lăn tăn xô bờ. Ngày 26 tháng 6 năm 1896 , tại New Orleans , bang Louisiana , Vistacope Hall ra đời và được xem là rạp chiếu phim trong nhà đầu tiên của người Mỹ , với khoảng 400 chỗ ngồi.

ĐẾN NHỮNG TẤM POSTER ĐẦU TIÊN ...
Những buổi trình chiếu công cộng dần dần được tổ chức thường xuyên. Để thu hút công chúng , các nhà tổ chức nghĩ đến quảng cáo. Lúc đầu tiên , hình thức quảng cáo được sử dụng là các bức tranh vẽ tay được vẽ trên những tấm ván , rồi đến hình thức “sandwich board” (có hai tấm quảng cáo được 1 người đeo trên vai , 1 tấm ở trước bụng , 1 tấm ở phía sau lưng. Có lẽ vì trông rất giống một miếng sandwich nên người ta gọi là sandwich board). Dần dần , những hình thức này trở nên lỗi thời , một phần là do sự đóng góp của họa sĩ người Pháp Jules Cheret , một phần là do thế giới đã bước sang một thế kỷ khác (quảng cáo nhiều màu sắc hơn , được chú trọng hơn và dần dần quen mắt đối với công chúng).

Trong lĩnh vực quảng cáo, Jules Cheret được xem là cha đẻ của poster hiện đại , có công đem poster điện ảnh đến với công chúng. Bằng cách sử dụng kỹ thuật in thạch bản (lithography – được phát minh năm 1798) , Cheret đã sản xuất ra một bản in đầu tiên cho một chương trình phim ngắn có tựa Projections Artistiques. Bản in miêu tả cảnh một thiếu nữ trẻ đang cầm một tấm áp phích với thời gian của buổi trình diễn. Năm 1892 , Cheret tiếp tục thực hiện poster cho chương trình Pantomines Lumineuses , của Emile Reynaud’s Theatre Optique.

Trước khi được gọi là “movies” , ngành công nghiệp mới này được gọi là “animated pictures” cái tên này phần nào thể hiện tính chất của một “movies”.

Năm 1896, M. Auzolle thiết kế tấm poster đầu tiên cho một bộ phim riêng biệt với một số cảnh được vẽ theo phim , đó là phim L’Arroseu Arrose của anh em nhà Lumière. Phim này cũng được xem như là một “fiction movie” đầu tiên.